• BIST 100

    9931,58%0,15
  • DOLAR

    35,16% -0,15
  • EURO

    36,64% 0,00
  • GRAM ALTIN

    2970,99% 0,28
  • Ç. ALTIN

    4794,85% -0,07

Ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu’ndan enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirme

Ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu’ndan enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirme

Ekonomi 8.11.2024 15:12:05 68 0
Ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu’ndan enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirme

İSTANBUL, (DHA) – TÜRKİYE Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, 2024 yıl sonu enflasyon tahminini 3,9 puan yukarı güncelleyerek yüzde 44'e çektiklerini ve 2025 ve 2026 tahminlerini sırasıyla yüzde 21 ve yüzde 12 seviyesinde öngördüklerini açıkladı. Ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, rakamlara ilişkin “Bu bir önceki rapora göre 6 ve 7 puanlık bir sapma anlamına gelir. 2025 tahmin aralığı yüzde 16-26 olarak genişletildiğine göre bunun yüzde 26 olacağını tahmin edebiliriz. Bu da 2025 yılı için yüzde 40 civarında ortalama bir enflasyona denk. Aslında yurttaşın yüz yüze kalacağı enflasyon budur” dedi.

Altınbaş Üniversitesi’nden ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, “Enflasyon beklentileri her aşamada yukarı çekilmek zorunda kaldı. Taze sebze ve meyve fiyatlarında ekim ayındaki artış yüzde 19,2 ve yıllık kira artışı yüzde 112,6'ydı. Bunlar en fazla şikayet edilen konular. Nitekim Fatih Karahan da bunu ifade etti. Sıkı para politikasının devamı orta-uzun dönemde yüksek faizlerin arzı yani üretimi olumsuz etkilemesi ve faizlerin bir maliyet kalemi olarak devreye girmesiyle enflasyonu yukarı çekici etki yaratacaktır. Aslında ‘fiyatlama davranışı’ diye teknik bir jargonla ifade edilen firmaların aşırı kar hırsı denetim altına alınmadan dezenflasyon süreci başarıya ulaşamayacaktır. Yüksek faizlerin sürmesi 2025'te keskin bir durgunluğa buna bağlı işsizliğe yol açma riski yükselir. Bu iyimser enflasyon beklentileri asgari ücretin belirlenmesi ve emekli-kamu çalışanı zamlarının yapılmasında hem çalışanları mağdur edecek hem de durgunluk tehlikesini artıracak” diye konuştu.

‘REZERVLERDE BİR TOPARLANMA OLDU’

Merkez Bankası’nın geçen gün yayınlanan aylık fiyat gelişmeleri raporuna da değinen Prof. Dr. Kozanoğlu enflasyonda bir düşüş görüldüğü değerlendirmesinin somutlanamadığını belirtti.

Kozanoğlu, TL yatırımlarının cazip hale gelmesiyle yurt dışından fonların çekildiğini belirtti. Bu sayede TL'nin reel olarak değer kazandığını bunun da enflasyonu düşürücü etkisi olduğunu anlattı. Bu anlamda modelin bazı ayaklarının çalıştığını kaydeden Kozanoğlu, “Mesela yurt dışından Türkiye'ye ciddi bir para girişi var. Rezervlerde bir toparlanma oldu. Bu enflasyon sepetini oluşturan belli kalemleri daha çok etkiliyor. Neden? Çünkü döviz kurları özellikle girdiler sayesinde rekabet edilebilecek seviyede. İthalatla iç piyasayı terbiye etme olanakları nedeniyle mal üretimini daha kolay etkiliyor. Dikkat edilirse mal enflasyonunda belirgin bir düşüş var ama hizmetler enflasyonunda aynı düşüşü göremiyoruz” ifadelerini kullandı.

‘ÜÇ ANA HARCAMA KALEMİ VAR’

Fiyatları, fiyat koyanların belirleyeceğini belirten Kozanoğlu, “Şirketler, firmalar, marketler uygun ortamda fiyatlarını daha fazla artırıyor, bu satıcı enflasyonu kolay kolay alt edilemez. Türkiye'de yoksul vatandaşlar üç ana harcama kalemine sıkışmış durumda. Gıda en önemlisi. Bir şekilde karınlarını doyurmaya çalışıyorlar. İkincisi konut ve barınma maliyetleri. Üçüncüsü ulaştırma. Her üçünde de yakın döneme kadar manşet enflasyon üstünde enflasyon söz konusudur. İnsanlar fiyatların çok artacağını düşünerek ellerindeki bütün paralarla mal ve hizmet almaya yöneliyor. Fiyatlar çok artıyor deterjan stoku yapayım. Küçük bebeği olanlar, bebek bezi alayım diye düşünür. Orta sınıflar kahve çay stoku yapmaya çalışırlar. Böylelikle enflasyon beklentisi, talebi yukarı çeker” diye konuştu.

Bu dönemlerde insanların borçlanmaktan korkmadığını söyleyen Prof. Dr. Kozanoğlu, “Kredi kartları ve ihtiyaç kredileri büyük ölçüde alt gelir gruplarına yoğunlaşmaya başladı. Ancak bir süre sonra çok ciddi bir borç ödeme sorununun baş gösterecek. Ayın beşinde alışveriş ediyorum, bir sonraki ayın üçünde ödüyorum. Bu arada bu enflasyon ortamında bu avantajdan yararlanmış oluyorum. Ama dar gelirliler bunu borçlanma aracı olarak kullanıyorlar. Faizleri de yükselince bunu ödemekte çok güçlük çekecekler. Kredi kartı harcama davranışları önemli bir gösterge. Son dönmede kredi kartı harcamalarında taksitli satışların ağırlığı düştü, taksitsiz alışverişlerin arttı. Detaylarına baktığınız zaman gıda ve market harcamalarının ağırlığı artmış. İnsanlar bir şekilde gelirleri düşünce iki yakalarını bir araya getirmek için daha fazla kredi kartlarına ve ihtiyaç kredilerine sarılıyorlar. Son dönemde dikkat edilirse önce ihtiyaç kredileri yavaşladı. Kredi kartları onun gerisinden gelip geçti. Son bir iki ayda ihtiyaç kredilerine bir sıçrama oldu. Çünkü kredi kartları da artık limitlere dayandı. Geri ödeme sorunları olunca insanlar ihtiyaç kredilerine ağırlık vermeye başladılar. Bu önümüzdeki aylarda ciddi bir sorun olabilir çok beklenmedik bir yerden toplumsal soruna neden olabilir” ifadelerini kullandı.

Orta vadeli programda enflasyon hedefi yüzde 17.5 olduğunu aktaran Prof. Dr. Kozanoğlu, “Ortalama enflasyon yüzde 33.4 - 33.9 civarında. Ama vergi gelirlerinin yüzde 45 artması bekleniyor. Sıkı para politikası uygulanan, talebin yavaşlaması beklenen bir dönemde bu öngörü gerçekçi görünmüyor. Türkiye'de bunun gelir dağılımını bozma etkisi var. Çünkü KDV, ÖTV gibi vergiler bizim gündelik alışverişlerimize, gündelik hayatımıza ödediğimiz vergiler. Yani bir asgari ücretlinin ödediğiyle zengin bir insanın yoğurt alırken, süt alırken, deterjan alırken, alırken ödediği vergiler değişmiyor. Onun için bunlar vergi sistemi içerisindeki ağırlığı ne kadar fazla olursa gelir dağılımını o kadar bozuyor” dedi.


Haber Kaynak : DHA

İstanbul -DSÖ tarafından Suriye'ye gönderilen tıbbi yardım malzemeleri İstanbul'a ulaştı

TFF Başkanı Hacıosmanoğlu, Kulüpler Birliği üyeleriyle bir araya geldi

Cide'nin 'Efsane Başkanı' Memduh İmer 100 yaşında hayatını kaybetti

Bakan Bak, İBB Başkanı İmamoğlu'nu kabul etti

Bakan Bolat, Dünya Türk İş Konseyi toplantısına katıldı

İstanbul - Ticaret Bakanlığı ekiplerinden haksız fiyat artışı denetimi

Batman'da, açıkta tavuk satan 3 işletmeye 87 bin lira ceza

Kayıp balıkçıların teknesi 1 kilometre açıkta bulundu / Ek fotoğraflar

Bakan Yardımcısı Çam: Biz, bir medeniyet yürüyüşündeyiz

Kayıp balıkçıların teknesi 1 kilometre açıkta bulundu/ Ek fotoğraf

Trafikte tartışan sürücüler birbirlerine ateş açtı; 1'i yoldan geçen 2 yaralı

Alper Gezeravcı, Türk Hava Kurumu Üniversitesi öğrencileriyle buluştu

Bakan Bolat, Kuzey Makedonya Başbakanı Mickoski ile görüştü

Alper Gezeravcı, Türk Hava Kurumu Üniversitesi öğrencileriyle buluştu/ Ek fotoğraflar

İstanbul- Bakan Uraloğlu: İstanbul Havalimanı'nın bir daha birinciliği kimseye kaptırmayacağından emin olabiliriz

Bisikletle giderken yürüyen kadını taciz etti; olay anı kamerada

Elini yem makinesine kaptıran kadın yaralandı

Rektör Yılmaz: Canla başla çalışmaya devam edeceğiz

Kayıp balıkçıların teknesi 1 kilometre açıkta bulundu

Sanayide kadın eli projesi işbirliği protokolü imzalandı

21 yıl hapis cezasına çarptırılan dolandırıcı yakalandı

Yolcu otobüsünün yatak kısmında 9 kaçak göçmen yakalandı (2)

Büyük Menderes Nehri sağanak nedeniyle taştı, bölge dronla görüntülendi

Erciyes'te kayalıklardan düşüp ayağı kırılan dağcı kurtarıldı

Mardin'de öğrenci servisi ile cip çarpıştı: 11 yaralı

Okan Buruk, DHA Haber Merkezi'nin konuğu oldu; çarpıcı açıklamalarda bulundu / Ek fotoğraflar

Tekirdağ'da sağanak; dere taştı, köprü sular altında kalınca yol kapatıldı

Kayseri'de veli tarafından müdür yardımcısına gerçekleştirilen saldırıya tepki

Falezlerden denize düşen otomobil, mıknatısla aranıyor (3)

AK Parti'li Elitaş: 5 milyar TL civarında yatırım gerçekleştirilecek

Yükleniyor

Battalgazi Belediyesi’nden Mahallelere Yoğun Hizmet

MTSO Başkanı Sadıkoğlu, Anadolu Gazeteciler Platformunu Ziyaret Etti

Başkan Er, Taştepe Mahallesi Rezerv Alanında İncelemelerde Bulundu

Yeşilyurt Belediyesi Bir Yılda 433 Çiftin Nikâhını Kıydı

Malatya Sofrası İkinci Şubesi Açıldı

Battalgazi’de Yeşil Alanlar Yenileniyor: Nevzat Er Parkı’nda Çalışmalar Sürüyor

Fırat Mahallesi Muhtarlık Binasında Kimlik Yenileme İşlemi

Anadolu Basın Birliği,Başkan Taşkın’ı Ziyaret Etti

Eğitim Gücü-Sen Malatya İl Başkanı Yılmazoğlu; Ocak Zammı Sorunlarımızı Çözmeyecek

Başkan Geçit ; “Fabrikalarımız, Ekonominin Belkemiğidir”

TFF Başkanı Hacıosmanoğlu, Kulüpler Birliği üyeleriyle bir araya geldi

Okan Buruk, DHA Haber Merkezi'nin konuğu oldu; çarpıcı açıklamalarda bulundu / Ek fotoğraflar

Okan Buruk, DHA Haber Merkezi'nin konuğu oldu; çarpıcı açıklamalarda bulundu

Altınordulu gençlerden yemin töreni

Bakan Bak, Rusya Spor Bakanı Degtyarev’le İstanbul’da bir araya geldi

Kayserispor Başkanı Çamlı'ya hakaretten yargılanan sanığa 1740 TL ceza

Merkezefendi potada Metin'i aldı

İzmirli avukatlar futbolda dünya ikincisi

Sivasspor, Süper Lig'de 900 puana ulaştı

Cavit Çağlar: Bursaspor için güzel günler çok yakın

Cide'nin 'Efsane Başkanı' Memduh İmer 100 yaşında hayatını kaybetti

Batman'da, açıkta tavuk satan 3 işletmeye 87 bin lira ceza

Trafikte tartışan sürücüler birbirlerine ateş açtı; 1'i yoldan geçen 2 yaralı

İstanbul- Bakan Uraloğlu: İstanbul Havalimanı'nın bir daha birinciliği kimseye kaptırmayacağından emin olabiliriz

Bisikletle giderken yürüyen kadını taciz etti; olay anı kamerada

Rektör Yılmaz: Canla başla çalışmaya devam edeceğiz

Sanayide kadın eli projesi işbirliği protokolü imzalandı

21 yıl hapis cezasına çarptırılan dolandırıcı yakalandı

Yolcu otobüsünün yatak kısmında 9 kaçak göçmen yakalandı (2)

Erciyes'te kayalıklardan düşüp ayağı kırılan dağcı kurtarıldı

Afyonkarahisar'da otomobiller kafa kafaya çarpıştı; karı- koca öldü, 3 kişi yaralandı

Motosiklet, otobüse arkadan çarptı: 1 ölü, 1 yaralı

Elazığ'da işçilerinin kaldığı konteynerlerde yangın: 3 yaralı

Artvin'de heyelan; taşlar eve doldu

Malatya'da emekli öğretmen, evinin önünde tüfekli saldırıda yaralandı

Malatya merkezli 3 ilde fuhuş operasyonu; 9 tutuklama

Konya'da traktör römorkuna çarpan otomobilin sürücüsü öldü

Bingöl’de otomobil devrildi: 2 yaralı

Diyarbakır'da servis minibüsü tarlaya yuvarlandı; 11 öğretmen yaralı

Elazığ'ın Baskil ilçesinde yaban domuzları köye indi

Bakan Bak, İBB Başkanı İmamoğlu'nu kabul etti

Bakan Bolat, Kuzey Makedonya Başbakanı Mickoski ile görüştü

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fener Rum Patriği Bartholomeos'u kabul etti

DMM'den, sosyal medyadaki mutfak paylaşımına yalanlama

Bakan Yerlikaya, Iraklı mevkidaşı Şemmeri ile görüştü

CHP'li Emir: TÜİK üzerinden işçimizin sofrasından çalınıyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a 3 ülkenin büyükelçisinden güven mektubu

Bakan Güler, Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Hamed Al-Ruwaili'yi kabul etti

İYİ Partili Kavuncu: Bu asgari ücretle, Türkiye şartlarında geçinebilmek mümkün değil

Genç Parti’den Saadet Partisi’ne ziyaret

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 16 14 0 2 28 44
2.Fenerbahçe 16 11 2 3 25 36
3.Samsunspor 16 9 4 3 12 30
4.Göztepe 16 8 4 4 10 28
5.Eyüpspor 17 7 4 6 7 27
6.Beşiktaş 16 7 4 5 7 26
7.İstanbul Başakşehir 16 6 5 5 4 23
8.Gazişehir Gaziantep 16 6 7 3 -2 21
9.Antalyaspor 16 6 7 3 -8 21
10.Kasımpaşa 16 4 4 8 -1 20
11.Konyaspor 16 5 6 5 -5 20
12.Rizespor 16 6 8 2 -9 20
13.Trabzonspor 16 4 5 7 2 19
14.Sivasspor 17 5 8 4 -7 19
15.Alanyaspor 16 4 6 6 -3 18
16.Kayserispor 16 3 7 6 -16 15
17.Bodrum FK 16 4 10 2 -10 14
18.Hatayspor 16 1 9 6 -13 9
19.Adana Demirspor 16 2 12 2 -21 5