'Azalan gün ışığı, kış depresyonu sebebi'

İSTANBUL, (DHA)- KIŞ depresyonunun, mevsimsel depresyon olarak da bilinen bir depresyon türü olduğunu belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Özge Selçukoğlu Kilimci, “Mevsimsel depresyon özellikle sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkar, ilkbaharla birlikte belirtileri hafifler. Kış depresyonunun temel nedeni gün ışığının azalmasıdır. Gün ışığı, serotonin üretimini artırarak ruh halini iyileştirir ve uyku düzenini etkileyen melatonin hormonunu dengeler. Azalan gün ışığı ise bu dengeyi bozabilir ve depresyon belirtilerine yol açabilir” dedi.

İstinye Üniversitesi Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa’dan Psikiyatri Uzmanı Dr. Özge Selçukoğlu Kilimci, kış depresyonu hakkında uyarılarda bulundu. Uzm. Dr. Kilimci, “Kış depresyonu, mevsimsel depresyon olarak da bilinen bir depresyon türüdür. Özellikle sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkar, ilkbaharla birlikte belirtileri hafifler. Kış depresyonunun temel nedeni gün ışığının azalmasıdır. Gün ışığı eksikliği, beyindeki serotonin seviyelerini düşürebilir ve melatonin hormonunun dengesini bozabilir. Bu da uyku düzenini, ruh halini ve enerji seviyelerini olumsuz etkileyebilir” diye konuştu.

'MEVSİMSEL DEPRESYON, BİPOLAR BOZUKLUĞUN HABERCİSİ OLABİLİR'

Kış depresyonunun bazı durumlarda bipolar bozuklukla alakalı olabileceğini anlatan Uzm. Dr. Kilimci, “Mevsimsel depresyon bazı bireylerde bipolar bozukluğun erken bir göstergesi olabilir, ancak bu durum tüm mevsimsel depresyon vakaları için geçerli değildir. Klinik gözlem, aile öyküsü ve bireyin ruhsal durumundaki değişimler yakından izlenmeli ve bipolar bozukluk riski açısından değerlendirme yapılmalıdır. Bu tür durumlarda, özellikle bir psikiyatristle düzenli takip önerilir” ifadelerini kullandı.

'SÜREKLİ YORGUNLUK HALİ GÖRÜLEBİLİR'

Uzm. Dr. Kilimci, kış depresyonunda görülebilecek belirtileri şöyle sıraladı:

“Sürekli yorgunluk ve enerji düşüklüğü,

Üzgün veya umutsuz hissetme,

İlgi kaybı ve zevk alamama,

Aşırı uyuma veya uykusuzluk,

Karbonhidrat ağırlıklı yiyeceklere yönelme ve kilo artışı,

Konsantrasyon zorluğu.”

'AİLESİNDE DEPRESYON ÖYKÜSÜ OLANLAR RİSK ALTINDA'

Kış depresyonunun kadınlarda daha fazla görüldüğünü dile getiren Uzm. Dr. Kilimci, risk altında olan diğer bireyleri şu şekilde paylaştı:

“Kuzey enlemlerde yaşayanlar (gün ışığının daha az olduğu bölgeler),

Ailesinde depresyon öyküsü olanlar,

Daha önce mevsimsel depresyon yaşamış kişiler.”

Soğuk havalar izole hissetmeye yol açabilir”

Kış mevsiminin ve gün ışığının bireye etkilerine dikkat çeken Uzm. Dr. Kilimci, “Kış aylarında havanın soğuk, günlerin kısa olması bireylerde izole hissetmeye, sosyal aktivitelerin azalmasına ve hareketsizliğe yol açabilir. Bu durum depresyon riskini artırabilir.

Gün ışığı, serotonin üretimini artırarak ruh halini iyileştirir ve uyku düzenini etkileyen melatonin hormonunu dengeler. Azalan gün ışığı ise bu dengeyi bozabilir ve depresyon belirtilerine yol açabilir” dedi.

'DÜZENLİ EGZERSİZ ÖNEMLİ'

Kış depresyonun ne kadar sürdüğüne değinen Uzm. Dr. Kilimci, “Genellikle sonbahar veya kış aylarında başlayan bu depresyon türü, ilkbaharın gelmesiyle birlikte hafifler ve kendiliğinden geçebilir. Ancak tedavi edilmediğinde belirtiler daha uzun sürebilir. Düzenli egzersiz, gün ışığından olabildiğince faydalanma, sağlıklı ve dengeli beslenme, sosyal aktivitelerle meşgul olmak kış depresyonuna iyi gelen yöntemlerdir” ifadelerini kullandı.

'KIŞ DEPRESYONUNDAN KURTULMA YOLLARI'

Uzm. Dr. Kilimci, kış depresyonundan kurtulma yollarını şu şekilde sıraladı:

“Her gün açık havada vakit geçirmek,

Hobi edinmek ve rutinleri değiştirmek,

Günlük bir program oluşturup bu programa bağlı kalmak.”

Tedavi olanakları”

Kış depresyonunda farklı tedavi seçeneklerinin olduğundan bahseden Uzm. Dr. Kilimci bu tedavi seçenekleri ise şu şekilde paylaştı:

“Işık terapisi (fototerapi): Özel ışık cihazları kullanılarak eksik olan gün ışığı taklit edilir.

Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi ile düşünce ve davranış kalıpları değiştirilebilir. Psikodinamik psikoterapi ise bireyin mevsimsel değişikliklere verdiği tepkinin geçmişteki deneyimlerle ve içsel çatışmalarla ilişkili olup olmadığını anlamak için kullanılabilir

İlaç tedavisi: Serotonin seviyesini düzenleyen antidepresanlar doktor kontrolünde kullanılabilir.”

'BELİRTİLER GÜNLÜK YAŞAMI ETKİLİYORSA UZMAN HEKİME BAŞVURULMALI'

Uzm. Dr. Kilimci, “Kış depresyonu ciddi bir durum olabilir, ancak doğru adımlar atıldığında kontrol altına alınabilir. Eğer belirtiler günlük yaşamı etkileyecek kadar şiddetliyse bir uzmana başvurmak önemlidir” diyerek sözlerini noktaladı.